Veel mensen hebben last van hoogtevrees. Doormiddel van mijn installatie kan je als je je angst overwonnen hebt een ervaring beleven. Angst assoseer ik met donker, viezigheid en benauwing. Met deze begrippen ben ik gaan experimenteren tijdens het maken van mijn installatie. Het donkere en vieze heb ik vervangen voor een witte steriele ruimte. Je moet een helling trotseren om naar beneden te kunnen kijken. De installatie is in de vorm van een trechter gemaakt. Het perspectief komt uit op een wit doek. Dat witte doek is de achterwand die je blik stuurt als je naar beneden kijkt. Het element angst komt pas weer kijken als je op de helling ligt. Je kan een blik in het diepen werpen. Als je naar beneden kijkt zie je de dubbelen context. Ik ben tijdens mijn onderzoek geïnspireerd geraakt door Guillaume Bijl. Zijn idee over dubbele contexten heb ik toegepast in het gat. Als je langs de oude muren van de steeg naar beneden kijkt valt je blik op een tank met daarop neon roze arme en handen. De val.. het geen waar je bang voor bent als je daar licht.!

Mijn installatie in de steeg met foto's weergegeven - Afb. 1 Mijn installatie / de trechter. Afb. 2 de kijker die door het gat kijkt. Vanaf beneden in de steeg gezien. Afb 3.Dit zie je als je door het gat naar beneden kijkt. De roze ledematen. Afb. 4 mijn presentatie van deel toets 1. Afb. 5 De steeg vanaf beneden.

Na even rond gelopen te hebben in de Soda fabriek viel mijn oog gelijk op de steeg. Een doorloop zonder verder functie, die zich leende voor van allerlei installaties. De hoogte en diepte waren voor mij de twee belangrijkste gegevens. Met wat trillen en beven zetten ik een plan ingang. Een trechtervormige installatie die mensen met hoogtevrees op de proef stelde de installatie te beklimmen was het resultaat van deel toets1. Na de beoordelingen werd mijn installatie gekozen om verder uit te werken. Anouck en Annick sloten aan. Het vele werken in de steeg op grote hoogte met een klein hekje heeft me gevaccineerd en geïnspireerd. De nieuwe installaties moest uitdagender, indrukwekkender en nog sprekender.

Hieronder laat ik een paar afbeeldingen zien van mijn proces met het eindresultaat voor deel toets 1.

Afb. 1 en 2 het zoeken naar een focus. De ruimte versmallen en afschermen.
Afb. 3 Zichtlijnen ontdekken het zoeken naar een punt in de diepte.
Afb. 4 zoeken naar een drempel die de stap groter maakt om je angst te overwinnen. Afb. 5 een stuk van de constructie voor een eventuele helling boven de steeg.

Concept Deeltoets 1 - terug blik

Concept individuele deel - Week 1 t/m 5

Deel 2 - week 5 t/m de eindbeoordeling

Inleiding: met onze helling in de installatie willen wij mensen verwarren. Dit doormiddel van ander materiaal toe te passen dan verwacht word. Over het feit dat je iemand iets laat beleven wat in werkelijkheid toch anders is dan hij ziet wilde ik meer weten.

Optische illusies
Deze vorm van gezichtsbedrog wordt veroorzaakt door de eigenschappen van licht. Bijvoorbeeld soms zie je een rode zon. Tenminste, je neemt waar dat de zon rood is, maar dat is natuurlijk niet zo. Dit komt door het licht en is een optische illusie.

Fysiologische illusies
De fysiologische illusie is gebaseerd op eigenschappen van het menselijk oog. Soms heb je wel eens dat er nog een soort nabeeld op je netvlies zit. Dit is een voorbeeld van een fysiologische illusies. Ander gezichtsbedrog is bijvoorbeeld dat iets een homogeen gekleurd beeld lijkt, terwijl het in werkelijkheid bijvoorbeeld gestippeld of gestreept is.

Psychologische illusies
Bij een Psychologische illusie worden bepaalde signalen door de hersenen verkeerd geïnterpreteerd. Eén van de meest bekende voorbeelden hiervan is dat je figuren of gezichten kunt onderscheiden in de wolken.

Conclusie: De optische illusies kan een belangrijke rolspelen in onze installatie. Door materiaal een ander uiterlijk te geven schept de bezoeker een ander verwachtingspatroon en ontstaat de verwarring die wij willen.

Inleiding: Ter inspiratie voor onze maquette heb ik een aantal voorbeelden gezocht. De voorbeelden hieronder willen wij willicht gaan toepassen in onze eind maquette

Conclusie: Ik heb gekeken naar materiaal en kleur gebruik die voor ons interessant zijn. Gezien de tijd is het het handigste om met hout te werken. Na de tentoonstelling van Herman Hertzberger waren wij geïnspireerd door zijn modellen. In deze modellen werkt hij met verschillende kleuren tinten. Hier moest ik aan denken toe ik de eerste en tweede afbeelding met het groenen water en de verschillende tinten grijzen muren tegenkwam. De verschillende tinten maken het gebouw inzichtelijker. B.v alle buiten muren zijn zwart, de binnenmuren donkergrijs ect. Op deze manier iets overzichtelijk maken vind ik erg interessant.

Een wiebelende burg op grote hoogte

Een groot contrast met de CCTV maar wel op grote hoogte.
De brug is gemaakt van hout dat ondertussen al aan het wegrotten is. Bij elkaar gebonden door een stel roestige draadje. Probeer je zelf maar stabiel te houden op de brug doormiddel van 2 versleten touwen. De huilende wind blaast de gammele loopbrug van links naar rechts. Ergens ver onder je voeten ligt de bosbodem. Voor deze brug hoef je geen hoogte vrees te hebben om dit als een spannende ervaring te beleven. Voor de beleving zijn deze bruggen vaak niet gebouw. Op deze manier kunnen mensen makkelijk van de ene berg top naar de ander en zijn verbinden tussen dorpen snel gemaakt.

Conclusie: De burg die mensen van punt A naar punt B brengt wiebelt alle kanten op. Het wiebelen zorgt voor extra angst.

Uitkijkpunt

Onze installatie is in zekere zin ook een uitkijkpunt daarom ga ik op zoek naar voorbeelden verschillende uitkijk punten

Een wandel-fiets-uitkijkbrug over de snelweg A9 bij Heemskerk; de automobilist die eronder door rijdt, passeert de noordelijke grens van de Randstad, voor de fietser die erover heen rijdt is het een belangrijke oost-west verbinding tussen stad en platteland

Conclusie: het uitkijken over iets waar altijd iemand anders rijd. Vind ik een interessant gegeven die bij deze uitkijk hoort. Ook de staal constructie speelt een grote rol in dit ontwerp met zijn semi-transparantie.

Een goed voorbeeld vind ik de belevingen van mensen op de CCTV van Rem Koolhaas in Beijing. Hieronder enkele reactie’s van mensen die op de CCTV zijn geweest.

’’The locals cal it ’’underpants’’.. because of its shape. On the 37th floor there are some round glass ceilings in the floor which allow you to watch traffic and life underneath on the ground. Tours can be arranged.’’

’’I think it would be fascinating not only from its exterior appearance but also from the interior. You can see through what’s down there from inside of the building. That would be a little scary.’’

Behalve dat de vloerramen een mooi detail zijn is de verbinding met de straat die je hebt als je er doorheen kijkt een belangrijk punt in dit ontwerp van Rem Koolhaas.

Als je het over angst en verwarring hebt speelt beleving een grote rol. Daarom ga ik verschillende belevingen onderzoeken en hier conclusies uittrekken

Uitkijkpunt

Dit uitkijken punt heeft een andere vorm maar staat ook aan de snel weg.

’’Een ode aan de vluchtige reiziger. Zo heeft de Bredase ontwerper Martien Kuipers de z-vormige uitkijktoren aan de A16 bedacht. Verwijzend naar de snelheid van het verkeer en de flitstrein die straks met 300 kilometer per uur voorbijraast.’’

Conclusie: Het materiaal wat gebruikt is in de constructie komt overeen met het uitkijkpunt in Heemsteden. Het uitkijkpunt in de vorm van een toren staat in dit geval naast de weg. Als het uitzicht over het verkeer gaat vind ik het interessanter als hij over de weg heen gaat. Dit confronteert de bezoek meer met het verkeer.

Dit zijn verschillende filmpjes die direct of indirect met ons project te maken hebben. In alle filmpjes speelt hoogte een rol. In World's Most Dangerous Bridge? speelt het materiaal een grote rol. De afstand tussen de rotten houten planken is erg groot waardoor het gevaarlijk is om over te lopen. In Massive waves on huge road bridge speelt de beweging een rol. De beweging van het asvaalt op die manier heb ik nog nooit gezien en vind ik een goeie link naar onze Optische illusies. De onderste twee filmpjes zijn twee uiterste. Mensen die de meest bizarre dingen durven op gevaarlijke hoogte en een vrouw die dood angst uitstaat in een ski lift. Met deze twee filmpjes wil ik benadrukken dat hoogtevrees voor iedereen anders is.

Om verder te kunnen gaan ben ik gaan zoeken naar allerlei verschillende inspiratie beelden die ook maar iets te maken konden hebben met mijn installatie. Als zoek termen heb ik gebruikt: hoogte, uitkijk, grot/schachten, klimmen, barricade, licht en ingang. Bij mijn eerste brainstorm waren dit een aantal woorden die in mij boven kwamen na het ontwerp van de eerst beoordelingen.

Rubber en polyester hars
Omdat we een zacht helling willen maken die hard lijkt zijn we onderzoek gaan doen naar materialen. Om het effect van een zachte buitenkant en een hard binnenkant te creëren hebben we verschillende testjes gedaan. Hieronder is te zien hoe we geprobeerd hebben een spons met stof te bekleden, wat niet het juiste resultaat had. Ook hebben we geprobeerd om twee verschillende soorten sponsen met rubber en polyester hars te coaten. Dit kwam al meer in de richting. De rubbercoating zit er mooi strak overheen alleen de spons is van te zacht materiaal voor het oppervlak van de hele helling. De polyester hars zo hard dat het als het waren als een plaat op de spons functioneer en niet op kleine oppervlaktes in deukt.

De maquettes en tekeningen zijn mij het meeste bijgebleven. Ik vind maquettes altijd interessant. Hoe Herman Hertzberger kleuren in de maquettes verwerkt vind ik een extra dementie toevoegen.

Qua gebouwen sprong het gebouw van Centraal Beheer in Apeldoorn er voor mij uit het meest uit. Het geraamd van het gebouw bestaat uit beton en kenmerkt zich door het gebruik van kubusvormige elementen van negen bij negen meter. Deze structuur in het gebouw is misschien eentonig maar ik vind het een interessant architectonisch beeld geven. In elk element bevinden zich vier tot acht werkplekken per verdieping. Het was destijds een revolutionair ontwerp, niet alleen door de buitenkant maar ook door de open structuur aan de binnenzijde. Het beschikt over een aantal grote kantoortuinen. Verder heeft het binnenplaatsen met balkons, bruggen en ontmoetingsplekken. Hierdoor staan de werkplekken zowel horizontaal als verticaal met elkaar in verbinding en zou het gebouw een niet-hiërarchische sfeer ademen. Het ontwerp was geïnspireerd op Hertzbergers stadhuisontwerpen voor Amsterdam en Valkenswaard, die nooit uitgevoerd zijn.
Het in verbinding staan en de vierkanten kubussen met de open structuur vind ik er interessant. De verbinding die de verschillende werkplekken met elkaar aangaan doormiddel van balkons en binnenplaatsen op deze manier komen niet vaak voor. Dit ontwerp doet me een beetje denken aan de verbouwingen op school. Alles is open en iedereen staat met elkaar in contact. Ik ben van mening dat hierdoor nieuwe interessante dingen kunnen ontstaan en vind het een goed ontwerp.

-maquettes, o.a. utrecht en de maquettes die zijn opgebouwd uit verschillende kleuren.

-notitieboekjes met tekeningen, het is heel inspirerend wat hij allemaal ziet/onthoud en vast legt voor zijn archief. Dit in onder andere zijn tekenboekjes.

-met potlood ingekleurde wandaanzichten/netjes en overzichtelijk. Kleuren voegen beleving te op een subtiele manier.

Als ik het structuralisme kort samenvat: gemeenschappelijke ruimtes zijn belangrijk b.v de pleintjes en balkonen in een kantoren gebouw, de meeste gebouwen zijn makkelijk uitgebreiden, kubusvormig elementen worden veel gebruikt en gestapeld en vormen worden vaak herhaald.

Het nieuwe instituut -

Herman Hertzberger en het structuralisme

-Onze installatie moet op minimaal 8 meter hoogte worden geplaatst. Anders is het effect van de diepte weg.

-Het effect van de lange, smalle steeg geeft het ontwerp extra kracht. Het perspectief en de omliggende ruis worden beperkt door de steeg. Waardoor het kijken naar beneden interessanter is.

-De steeg is een vergeten plek en voegt aan behalve een doorloop niks toe aan het gebouw. De installatie met zijn beleving is hierdoor echt een toevoeging voor de steeg.

-Deze installatie kan ten alle tijden gebruikt worden als er geen licht door de glazengevel komt moet er kunstmatig licht worden gebruikt. Dit doet niet af aan het ontwerp.

De angst en de verwarring zijn de leidraad voor ons ontwerp. Deze twee factoren zitten het hem in de keuzen voor de constructie en de materialisering. Dit speelt een belangrijke rol in de realisatie.

De installatie moet van buitenaf uitnodigen, maar het uiteindelijke uitgangspunt moet van buitenaf verborgen blijven. Doormiddel van geluid en licht worden derde geprikkeld.

Door de installatie heen: Het licht en geluid wat vanuit de installatie komt trekt derde naar binnen. De helling is het begin van de installatie. In de helling zit een optische illusie. De helling lijkt hard maar is van gecoate flex foam gemaakt. Hierdoor zakken derde die de heling betreden een beetje weg en ontstaat er verwarring en angst alertheid voor wat komen gaat. De spanning word opgebouwd. Het plafond is ook van dit schuim gemaakt waardoor het trechter vorige effect word gecreëerd. Kruipend door de gebolde, trechtervormige installatie word de ruimte steeds smaller. Er word een soort van irritatie en benauwing gecreëerd. Als je door het eerste deel van de installatie heen bent kom je op het rooster. Het rooster heeft aan het beginnen smallere gaten die steeds breder worden. Het lopen erover brengt extra angst met zich mee. Het rooster heeft 3 verschillende afmetingen 5x5, 10x10 en 20x20 dat tot halverwege de steeg doorloop.

Doormiddel van onderzoeken heb ik antwoord gevonden op mijn deelvragen.

Hoe denk je een en ander te realiseren?

Wat zijn de voorwaarden voor de context (plaats en tijd) ?

Aan welke voorwaarden dient jullie podium te voldoen om een gewenste actieve participatie van derden te bewerkstelligen?

De voorwaarden voor de installatie om een gewenste participatie op te wekken bij de bezoekers zijn: dat de installatie er uitnodigend uit ziet. Door de inval van het licht moeten de bezoekers nieuwsgierig worden wat er in de installatie afspeelt.
Om de bezoekers naar de installatie te lokken, spelen wij in op de zintuigen. Om de zintuigen te prikkelen, gebruiken wij licht en muziek. Hierdoor wekken we meer intresse naar beleving op bij de bezoekers.
Maar voordat de bezoekers weten wat er achter de installatie afspeelt, moeten de bezoekers een activiteit ondergaan. Als de bezoeker dit eenmaal weet kan hij/zij zelf bepalen om door te gaan. De mate van angst voor hoogte bij de bezoekers is erg belangrijk. Ook wordt de bezoeker gedesoriënteerd door het materiaal gebruik in de installatie.
Door de verschillende angst gradaties die wij in onze installatie hebben ingebouwd, kan de bezoeker zelf bepalen hoever hij zijn weg door de installatie voortzet.
-Is hij angstig en blijft hij alleen liggen in de installatie?
-Is hij ‘moedig’ genoeg om uit de installatie te klimmen en op het 5x5 cm rooster te gaan zitten.
-Is hij ‘dapper’ en loop hij tot het 20x20 rooster en beleeft hij het midden van de steeg op 8 meter hoog?
Op de vloer van de steeg word een 3D animatie afgespeeld die de bezoeker het beste meekrijgt vanaf het 20x20 rooster. Op het rooster bijna aan het eind is een rode knop geplaatst. Deze knop wekt nieuwsgierigheid op en een drang om deze in te drukken. Hierdoor wordt de bezoeker geprikkeld om het uiterste uit zichzelf te halen en de knop in te drukken, dus loopt men naar een steeds enger wordend deel op het rooster. Met als uiteindelijke beloning wanneer de knop ingedrukt wordt de 3D projection mapping die afgespeeld wordt door de steeg heen.

Langen smalle gangen

Intressante lichtval

Langen smalle gangen

Perspectief op hoogte

Referentie projecten

Op hoogte naar beneden kijken

http://www.webkwestie.nl/optische%20illusies/

http://www.pinterest.com

Rem Koolhaas, De ethische grenzen van de architectuur, CCTV Hilversum : VPRO, 2004

http://www.travelandleisure.com/articles/worlds-scariest-bridges?cid=outbrain=obinsite

Bijgewoond: een lezing van het observatorium.

http://www.bndestem.nl/regio/breda/bovenin-wiebelt-het-wat-1.612319

Informatie: via Annick's onderzoek en de werkplaatsen op Willem de Kooning

Tijdens de eerste 5 weken hebben Dave en Jessica onderzoek gedaan naar zintuigen van derde die je kan gebruiken voor de installatie. Hun onderzoeken hebben ik gebruikt om de conclusie's te trekken dat: horen, zien en voelen een belangrijke rol spelen in onze installatie. Het lokken van derde gebeurt bij ons namelijk met licht (zien) en muziek (horen). Als derde de instantie betreden begint het voelen. Ze worden gedesoriënteerd waardoor ze zich meer gaan focussen op het zien en horen wat ze uiteindelijk bij het eindpunt van de installatie brengt.

De installatie staat op de derde verdieping, deze staat ook tussen de twee gebouwen, ook wel de steeg genoemd. Mensen moeten dus eerst drie trappen op voordat ze bij de installatie komen. De mensen doen dan ook eerst andere ervaring op omdat er door het gehele gebouw installaties staan.
De installatie staat op de derde verdieping, dus staat op een hoog niveau. En omdat het ook in de steeg staat, heb je de kijk op de begaande grond.
Bij de oversteek van het ene naar het andere gebouw kom je de installatie tegen. Je kan het niet ontwijken. Je aandacht wordt er sterk naar toe getrokken omdat je oog valt op het licht in de installatie. De installatie wordt zo mysterieuzer. Ook verbergt de installatie iets; de diepte en hoogte van de steeg.
Voordat de mensen het kunnen zien moeten ze een activiteit ondergaan. Je moet eerst bukken en dan kom je bij het zicht van de steeg.
En hoe de steeg bekijkt, kan je zelf bepalen. Je kan liggen, zitten en staan. En het hangt er ook vanaf of de bezoeker last heeft van hoogtevrees. Hoe erger de hoogtevrees, des te minder de bezoeker durft in de installatie. Want na het doorstaan van het liggen, zitten en staan, kan de bezoeker over het raster verder lopen. Door de openheid wordt de hoogte beter ervaren en komt het hoofdbegrip 'hoogtevrees' beter naar voren. En om de mensen te belonen voor hun dapperheid, kunnen ze op de rode knop drukken die aan het eind van het raster ligt. Deze activeert een projecting mapping in de steeg, voor een extra beleving.

Van angst naar fascinatie - Sodafabriek

Ons project is gelegen in de sodafabriek in Schiedam, deze fabriek diende vroeger als graanpakhuis voor de jenever industrie en als fabriek waar huishoudsoda geproduceerd werd.
In deze fabriek hebben wij een installatie gebouwd in de steeg tussen de twee pakhuizen (Lijfland en Coerland) in. Deze steeg heeft een totale hoogte van 10 meter. Wij waren gefascineerd door de hoogte en willen deze dan ook benadrukken en een andere beleving van de sodafabriek laten zien aan het publiek.
Fascinatie
De installatie kwam voort vanuit angst. Na vele onderzoeken is deze angst overgegaan in een soort van fascinatie voor de hoogte. In deze installatie word een combinatie van angst en een fascinatie voor hoogte gedeeld met het publiek. Na onderzoek bleek dat er verschillende vormen van angst zijn. Wij willen de bezoeker met angst verschillende niveaus laten bleven doormiddel van liggen, zitten en staan.
Installatie
De installatie is gemaakt om de sodafabriek te versterken.
Bedoeld voor mensen die openstaan voor een uitdagende beleving, die ze meer betrekt bij de Soda fabriek.
Hoogtevrees is ons uitgangs punt. Gebaseerd op die hoogtevrees hebben wij een beleving gecreëerd. Doormiddel van onze installatie sturen wij mensen naar een beleving. De persoon die de installatie betreed word op de proef gesteld en krijgt hier een unieke ervaring voor terug.
Voor de mensen met angst voor hoogte hebben we verschillende niveaus waarin ze de installatie kunnen beleven. Ze kunnen ervoor kiezen om in de installatie te blijven liggen( hierbij lig je deels nog op vaste grond, wat als veilig ervaren wordt) te gaan zitten of te gaan staan op het rooster. Doordat de bezoeker zelf kan bepalen word de doelgroep breder. De bezoeker kan zelf bepalen hoe hij/zij deze ervaring wil beleven.
De installatie moet wel het uiterste in de bezoeker naar boven halen. Omdat wij met verschillende vormen van angst willen spelen moet de bezoeker zich uitgedaagd voelen om de installatie te ontdekken, over zijn grenzen heen te gaan en over het rooster te lopen.
Daarom hebben wij op het rooster een beetje aan het eind een rode knop geplaatst. Deze knop wekt nieuwsgierigheid op en een drang om deze in te drukken. Hierdoor wordt de bezoeker geprikkeld om het uiterste uit zichzelf te halen en de knop in te drukken, dus loopt men naar een steeds enger wordend deel op het rooster. Met als uiteindelijke beloning wanneer de knop ingedrukt wordt de 3D projection mapping die afgespeeld wordt door de steeg heen.
Op de derde verdieping op 8 meter hoogte in de steeg van de Soda fabriek is de installatie gelegen. Doormiddel van deze installatie die de nieuwsgierigheid van de bezoeker trekt komt hij/zij uit boven de steeg. Een plek waar je anders nooit had kunnen komen.
De bezoeker kijkt vanuit een ander perspectief naar de steeg doordat hij ligt, zit, staat of over de loopbrug loopt. Doordat er een loopbrug aan de installatie vastzit wordt de bezoeker geprikkeld het uiterste in zichzelf naar boven te halen en de hele installatie te doorlopen ,uit nieuwsgierigheid naar meer. Eenmaal op het rooster in de steeg van de Sodafabriek op 8 meter hoogte beleeft de bezoeker de sodafabriek op een andere onverwachtse manier, wat een goede bijdrage is voor de Soda fabriek. Dit is een toevoeging voor de Soda fabriek omdat de steeg een vergeten ruimte is met als enige functie een doorloop.